Энэ нийтлэлд бид танд SMART блокчейн судлагч буюу SMART блокчейний тухай хамгийн их мэдээлэл авах боломжтой сайтыг танилцуулна.
Эксплорер блокчейн судлагч гэж юу вэ?
Blockchain судлагч буюу блокийн хөтөч нь блок, гүйлгээний түүх, блокчейний хэмжигдэхүүнийг дүрслэн харуулах сайт юм. Сүлжээ бүр өөрийн гэсэн хөтөчтэй. Bitcoin, Ethereum-д зориулж нэг ижил хөтчийг ашиглах боломжгүй, үүнд зориулсан бие биеэсээ хамааралгүй blockchain.com, etherscan.io 2 сайт байдаг. SMART блокчейн нь өөрийн гэсэн smartexplorer судлагчтай.
Хөтчийг хайлтын системтэй харьцуулж болох ч бүхий л интернэтийн оронд тодорхой блокчейн дотроос л мэдээлэл олж болно.
Бидэнд яагаад блокийн хөтөч хэрэгтэй вэ?
-
-
Хэтэвч дэх хөрөнгийн аюулгүй байдлыг шалгахын тулд нэвтэрч оролгүйгээр зөвхөн гүйлгээний тухай хамааралтай мэдээллийг үзнэ.
-
Сүлжээний үйл ажиллагааны тухай ерөнхий мэдээллийг авах: гүйлгээний тоо, бүртгэл гэх мэт.
-
Сүлжээн дэх гүйлгээний зардлыг тооцоолох. Төлбөрийг илгээсэн, хөрөнгө тодорхой хэтэвчинд ирсэн эсэх, гүйлгээний зардал хэд болсныг шалгаж болно.
-
-
-
Тодорхой хэтэвчний үйл ажиллагааг хянах. Энэ нь халим эсвэл биржийн үйл ажиллагааг задлан шинжлэхэд хэрэгтэй байж болно. Үүнийг шинжээч, сэтгүүлч нар ихэвчлэн ашигладаг.
-
Майнерууд блок амжилттай үүссэн эсэхийг шалгах боломжтой.
-
Энэ нийтлэлд бид таныг SMART блокчейний судлагчтай танилцуулна.
SMART блокчейний судлагчийн тойм
Нүүр хуудас
https://smartexplorer.com/ холбоосоор сайт руу очно уу.
Нүүр хуудсан дээр та блокийн дамжуулагчийг харна. Энэ нь хоёр баганатай: эхний баганад блок, хоёр дахь баганад гүйлгээ байна. Дэлгэцийн дээд хэсэгт гүйлгээний түүх (Last Transactions History), бүртгэлийн тоон өсөлт (хэтэвч) — Accounts Growth.
“Блок” баганаас та блокчейн дээр үүсэж буй хамгийн сүүлийн үеийн блокуудыг бодит цагт харах боломжтой. Эхний цифр нь блокийн "өндөр" буюу дугаарыг заана:
Та блок дээр товшвол түүний тухай дэлгэрэнгүй мэдээлэл нээгдэнэ. Хамгийн урт тоо нь үүссэн блок юм. Түүнийг хуулж, хаягийн мөрд буулгаад хайж олж болно.
Эндээс та дараах мэдээллийг харна: блок үүсгэсэн хугацаа (Time), өмнөх блок (Previous block), блокийн үүсгэгч (Created by), хэмжээ (Size).
Хийсэн гүйлгээнийхээ тухай судлагч юу ашиглан олж мэдэж болох вэ?
Үүсгэсэн блок дээр товшиж судлагч дээр дурын гүйлгээг нээнэ үү:
Гүйлгээний тухай дэлгэрэнгүй мэдээлэл боломжтой хуудас нээгдэнэ:
Owner Address: гүйлгээ илгээгчийн хаяг;
Contract Address: гэрээний хаяг.
Value SMART зоосоор тооцогдож, гүйлгээг хийсний төлөө суутгасан SMART зоосыг харуулдаг.
SRC20 Transfers хэсэгт гүйлгээний дараах дэлгэрэнгүй мэдээлэл харагдана:
-
гүйлгээг ямар хаягаас хийсэн (From);
-
ямар хаяг руу илгээсэн (To);
-
хэдэн токен илгээсэн (Amount);
-
ямар токеноор гүйлгээ хийгдсэн (Token).
Consume Bandwidth гүйлгээнд хэр олон Bandwidth (дамжуулах чадвар) зарцуулагдсаныг харуулдаг. Мөн ийм тооны Bandwidth авахад хэр олон SMART шатаасныг харуулдаг. Энэ тохиолдолд бид SMART зоосыг шатаагаагүйг харж байна: Burn 0 SMART for bandwidth.
Consume Energy нь гүйлгээнд хэр их Energy (эрчим хүч) зарцуулсныг харуулдаг. Эндээс Bandwidth зүйрлэлтэй адилаар өгөгдсөн хэмжээний эрчим хүчийг авахад хэр олон SMART зарцуулсныг харуулдаг. Энэ тохиолдолд гүйлгээнд 80850 Energy шаардагдаж, үүнд 1697,85 SMART зоос шатаах шаардлага гарсан.
Method Calling дээрээс бид гүйлгээний төрлийг мэдэж болно. Энэ тохиолдолд төрөл нь transfer буюу ердийн токен илгээх юм. Сплитинг гүйлгээний хувьд төрлийг takeReward гэж заадаг.
Governance (“Удирдлага”)
Энэ хэсэг нь бидэнд SMART блокчейнд ашиглагддаг Delegated Proof-of-Stake зөвшилцлийн алгоритм хэрхэн ажилладгийг ойлгоход тусална.
Super Representatives (“Супер төлөөлөгчид”)
Эхний табыг Super Representatives (“Супер төлөөлөгчид”) гэж нэрлэдэг.
SMART блокчейнд 27 супер төлөөлөгч бий. Тэд шинэ блок олборлож, гурван секунд тутамд шинэ блок үүсгэж, үүнийхээ төлөө шагнал авдаг. Супер төлөөлөгчид нэгэн зэрэг ажилладаг. Систем нь эдгээр 27 бүртгэлийн хооронд тус бүр нь жигд сүлжээ бүрдүүлж байхаар олзоо хуваадаг. Үүний тулд эхний бүртгэл блок олборлоход олборлолтод оролцдог бүртгэлийн жагсаалтаас хасагдана. Энэ нь бүх 27 бүртгэл шинэ блок үүсгэтэл үргэлжилнэ. Real-time Block Distribution виджет нь супер төлөөлөгчдийн хэн нь тухайн мөчид блокийг хаасныг харуулна:
Супер төлөөлөгч болохын тулд бүртгэл (өөрөөр хэлбэл хэтэвч) хувийн зангилаагаа үүсгэж, 9999 SMART төлөх ёстой. Үүний дараа систем супер төлөөлөгчдөд нэр дэвшигчийн төлөвийг онооно.
Та хуудсыг доош гүйлгээд одоогийн супер төлөөлөгчийн жагсаалтыг харна:
Хүснэгтийг нарийвчлан авч үзэцгээе. Хүснэгтийн дээд талд та SR Partners (“Түнш”), SR Candidates (“Нэр дэвшигч”) табыг харна: эдгээр нь супер төлөөлөгчдийн хамт сүлжээний бусад гишүүн юм.
SR Partners (“Түнш”)
Супер төлөөлөгч түнш блок үүсгэхэд оролцдоггүй, сүлжээ бий болгодоггүй ч саналынхаа төлөө шагнал авдаг.
SR Candidates (“Нэр дэвшигч”)
Сүлжээнд нийт 127 нэр дэвшигч л байж болно. Нэр дэвшигч болохын тулд ямар ч бүртгэл хүсэлт гаргаж болно. Цаашлаад санал хураалтын дараа энэ бүртгэл түнш эсвэл супер төлөөлөгч болж болно.
Votes (“Санал”) хэсэг ба SMART блокчейн дэх санал өгөх систем
Delegated Proof-of-Stake зөвшилцлийн алгоритм нь санал хураалт дээр суурилдаг. Супер төлөөлөгчид нэр дэвшигч, супер төлөөлөгчийг санал хураалтаар сонгодог. Хүмүүс манай сүлжээнд блок олборлох супер төлөөлөгч болон супер төлөөлөгчид нэр дэвшигчийн төлөө саналаа өгдөг.
Онлайн санал хураалт зургаан цаг тутамд болдог. Энэ нь супер төлөөлөгчдийн жагсаалт зургаан цаг тутамд өөрчлөгдөж болно гэсэн үг юм. Дараагийн шатны санал хураалт хүртэлх хугацаа тоолохыг Next Round виджет дээр харуулна:
Real-time total votes this round виджет нь энэ үе шатанд нийт хэдэн санал өгснийг харуулна.
Виджетүүдийн доор хэн нь хэнд санал өгсөн, саналын хувийн хуваарилалт, ямар бүртгэл хамгийн олон санал авсныг харж болно:
Parameters & Proposals (“Параметр ба санал”)
Governance хэсгийн сүүлийн табыг Parameters & Proposals (“Параметр ба санал”) гэдэг.
Супер төлөөлөгч, супер төлөөлөгч түнш, супер төлөөлөгчид нэр дэвшигч бүр санал дэвшүүлэх эрхтэй. Зөвхөн супер төлөөлөгчид саналд санал өгөх эрхтэй. Саналын төлөө дор хаяж 18 SR санал өгсөн тохиолдолд дараагийн блокчейний засвар үйлчилгээний хугацаанд сүлжээний параметрт хэрэгжүүлнэ.
Энэ нь Delegated Proof-of-Stake-ийн бас нэг давуу тал юм: сүлжээний оролцогчид зөвхөн блок олборлоод зогсохгүй сүлжээний параметрт санал дэвшүүлэх замаар бүтээлч өөрчлөлт хийх боломжтой.
Data хэсэг
Энэ хэсэг SMART зоосны стейкингийн тухай мэдээллийг хадгалдаг
Бодит цагт шинэчлэгддэг хүснэгтээс дараахыг мэдэж болно:
-
тооцооны огноо: Date (UTC);
-
өдөр бүр хэдэн SMART зоосны стейкинг хийсэн: SMART Staked багана;
-
стейкинг 1.0, 2.0-д хэдэн зоосны стейкинг хийсэн;
-
Energy нөөцийг авахаар хэдэн зоосны стейкинг хийсэн: Staked for Energy;
-
Bandwidth нөөцийг авахаар хэдэн зоосны стейкинг хийсэн: Staked for Bandwidth.
Ийнхүү бид энэ нийтлэлд SMART блокчейн судлагч гэж юу болохыг танд тайлбарлалаа. Материалыг судалсны дараа танд үйл ажиллагааных нь тухай ямар ч асуулт үлдээгүй гэж найдъя. Танд асуулт гарч ирвэл манай тусламжийн албаны мэргэжилтнүүд танд хариулахдаа баяртай байх болно.